Ο Διονύσιος Σολωμός έγραψε τον Εθνικό Ύμνο της Ελλάδας και ονομάζεται γι' αυτό "Εθνικός" μας ποιητής.
Ο Εθνικός μας Ύμνος από την παιδική χορωδία του Σπύρου Λάμπρου
Ποιος ήταν ο Διονύσιος Σολωμός;
Οικογένεια-Σπουδές Ο Διονύσιος Σολωμός, γεννήθηκε τον Απρίλιο του 1798 στην Ζάκυνθο, από την Αγγελική Νίκλη και τον κόμη Νικόλαο Σολωμό, που απεβίωσε το 1807. Ο Διονύσιος τα πρώτα γράμματα τα έμαθε στη Ζάκυνθο. Το 1808, μετά από απόφαση του κηδεμόνα του κόμη Διονυσίου Μεσσάλα, αναγκάστηκε να ολοκληρώσει την εκπαίδευσή του στην Ιταλία, όπως ήταν σύνηθες για τους νέους αριστοκρατικής καταγωγής της εποχής. Τον Νοέμβριο του 1815 γράφεται στην Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου της Παβίας, όπου διδάσκουν, μεταξύ άλλων, ο Vincenzo Monti, o Ugo Foscolo, o Elia Giardini. Θα αποφοιτήσει δύο χρόνια αργότερα. Στην Ιταλία έρχεται σε επαφή με τα φιλελεύθερα ευρωπαϊκά κινήματα, ακούει τα αιτήματα για κοινωνική ανανέωση και βιώνει τη διάσταση κλασικισμού-ρομαντισμού.
Η επιστροφή στην Ζάκυνθο
Σε ηλικία είκοσι ετών επέστρεψε στη Ζάκυνθο, από όπου παρακολούθησε το ξέσπασμα της Ελληνικής Επανάστασης. Περνά μεγάλα διαστήματα στο εξοχικό του στενού φίλου του Γεωργίου Δε Ρώσση στο Ακρωτήρι Ζακύνθου, σε βραδιές ποιητικού αυτοσχεδιασμού, παρέα με ανθρώπους των γραμμάτων όπως ο Αντώνιος Μάτεσις (ποιητής, θεατρικός συγγραφέας), ο Διονύσιος Ταγιαπιέρας (γιατρός), ο Σπυρίδων Τρικούπης (ιστορικός), ο Ανδρέας Κομιώτης (μέλος Φιλικής Εταιρείας) και πολλοί άλλοι. Συμμετείχε ενεργά στην πολιτική και κοινωνική ζωή των Επτανήσων: τιμώντας τον θάνατο του σπουδαίου Ugo Foscolo, του συμπατριώτη του που έγινε τελικά εθνικός ποιητής της Ιταλίας, δέχτηκε να εκφωνήσει στα ιταλικά το «Εγκώμιο για τον Ούγο Φόσκολο» στην μητρόπολη των καθολικών στη Ζάκυνθο. Στις αρχές του 1821 συμμετείχε σε μια «δημόσια πράξη ανταρσίας» συνυπογράφοντας μια αναφορά παραπόνων κατά του Συντάγματος του 1817 και κατά Άγγλου Αρμοστή Θ. Μαίτλαντ με αποδέκτη τον Γεώργιο Δ΄ της Αγγλίας. Το κείμενο κατασχέθηκε προτού ολοκληρωθεί η πράξη και οι πρωτεργάτες συνελήφθησαν. Ο Σολωμός συνέχισε να στηλιτεύει τα κακώς κείμενα της εποχής του μέσα από τα ποίηματά του (Λάμπρος, Η μετατόπιση του αγάλματος του Μαίτλαντ), χωρίς να επιχειρεί όμως πολιτική παρέμβαση.
Η γνωριμία με τον Σπυρίδωνα Τρικούπη
Το 1823 ο Σολωμός γνώρισε τον Σπυρίδωνα Τρικούπη. Ο μετέπειτα γνωστός ιστορικός, βοήθησε τον Σολωμό να ασκήσει τα ελληνικά του, χρησιμοποιώντας ως βοήθημα ένα αντίτυπο των Λυρικών του Χριστόπουλου. Ακόμη, ο Τρικούπης ανέλαβε να δώσει στον Λόρδο Μπάιρον αντίγραφο του Ύμνου εις την Ελευθερία (1823), κατά την μετάβασή του στο Μεσολόγγι, αλλά δεν τον πρόλαβε ζωντανό. Η Έξοδος του Μεσολογγίου την Κυριακή των Βαΐων του 1826 συγκλόνισε τον ποιητή. "Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι" (1826-1851), θα τον ακολουθούν σε όλη τη διάρκεια της ποιητικής του δημιουργίας. Τα τρία Σχεδιάσματα που αποτελούν το έργο, εμπνέονται από τον Αγώνα των Μεσολογγιτών, οι οποίοι αγγίζουν τελικά την ελευθερία, μέσα από την θέληση τους για αντίσταση, υπερβαίνοντας όχι μόνο την πείνα και τις κακουχίες αλλά και τον ίδιο τον πειρασμό που προσφέρει η ομορφιά της φύσης.
Στην Κέρκυρα Ο Σολωμός επιθυμούσε να μετακομίσει στην Κέρκυρα, όχι μόνο λόγω οικογενειακών προβλημάτων στη Ζάκυνθο -χρειάζεται να παρακολουθήσει την πολύ σημαντική δίκη με αντίδικό του τον ετεροθαλή αδελφό του Ιωάννη Λεονταράκη- αλλά και επειδή η πρωτεύουσα των Επτανήσων ήταν και το πνευματικό κέντρο των νησιών, ένα καταφύγιο που θα του εξασφάλιζε ηρεμία και απομόνωση. Η μετάβασή του θα τον φέρει στο επίκεντρο ενός κύκλου ποιητών και θαυμαστών, ανθρώπων του πνεύματος, πρεσβευτών φιλελεύθερων, προοδευτικών ιδεών. Ο κύκλος του αποτελείται από τους: Νικόλαο Μάντζαρο, Ιωάννη και Σπυρίδωνα Ζαμπέλιο, Ερμάννο Λούντζη, Nicolo Tommaseo, Ανδρέα Μουστοξύδη, Πέτρο Βράιλα-Αρμένη, Ανδρέα Λασκαράτο, αλλά και τους μαθητές του Ιάκωβο Πολυλά, Ιούλιο Τυπάλδο και Γεράσιμο Μαρκορά. Αυτή την περίοδο το ενδιαφέρον του ποιητή είναι στραμμένο στη γερμανική φιλοσοφία και λογοτεχνία. Στην Κέρκυρα θα περάσει την ώριμη ποιητική του φάση, η οποία θα αποδώσει, μεταξύ άλλων, τα περίφημα έργα του "Κρητικός" (1833) και "Πόρφυρας" (1847).
Η γνωριμία με τον Νικόλαο Μάντζαρο Η σημαντικότερη, για την ελληνική ιστορία, γνωριμία του Διονύσιου Σολωμού, είναι εκείνη με τον σπουδαίο Κερκυραίο μουσικό Νικόλαο Μάντζαρο. Ο Μάντζαρος γνώριζε τον Σολωμό μέσα από τα ποιήματά του, είχε μάλιστα μελοποιήσει την «Φαρμακωμένη» (1826) και εξαιτίας αυτού, όταν ο Σολωμός θέλησε να εντρυφήσει στη μουσική τέχνη, απευθύνθηκε σ’ εκείνον. Οι δύο άνδρες μοιράζονταν την αγάπη για τις τέχνες και συνδέθηκαν με αδελφική φιλία, μέσα από την οποία προέκυψε η μελοποίηση του ποιήματος του Σολωμού «Ύμνος εις την Ελευθερία». Η μελοποίηση του Ύμνου διήρκησε από το 1828 ως το 1830.
Το 1849 του απονέμεται το Μετάλλιο του Τάγματος του Σωτήρος. Δύο χρόνια αργότερα ξεκινά να αντιμετωπίζει προβλήματα με την υγεία του. Πέθανε το 1857.
Σύντομο βιογραφικό για σχολική χρήση. Κατέβασε σε αρχείο ΕΔΩ
"Ο Ύμνος εις την Ελευθερίαν"
Γράφτηκε από τον Διονύσιο Σολωμό τον Μάιο του 1823 στη Ζάκυνθο και έναν χρόνο αργότερα τυπώθηκε στο Μεσολόγγι. Το ποίημα συνδυάζει στοιχεία από τον ρομαντισμό αλλά και τον κλασικισμό. Οι στροφές που χρησιμοποιούνται είναι τετράστιχες, ενώ, στους στίχους παρατηρείται εναλλαγή τροχαϊκών οκτασύλλαβων και επτασύλλαβων. Το 1828 μελοποιήθηκεαπό τον Κερκυραίο Νικόλαο Μάντζαρο πάνω σε λαϊκά μοτίβα, για τετράφωνη ανδρική χορωδία. Από τότε ακουγόταν τακτικά σε εθνικές γιορτές, αλλά και στα σπίτια των Κερκυραίων αστών και αναγνωρίστηκε στη συνείδηση των Ιονίων ως άτυπος ύμνος της Επτανήσου. Ακολούθησαν και άλλες μελοποιήσεις από τον Μάντζαρο , ο οποίος υπέβαλε το έργο του στο Βασιλιά Όθωνα .
Νικόλαος Μάντζαρος, ο συνθέτης που μελοποίησε τον ύμνο
Παρά την τιμητική επιβράβευση του μουσικοσυνθέτη Μάντζαρου με τον Αργυρό Σταυρό του Τάγματος του Σωτήρα(Ιούνιος 1845) και του Διονυσίου Σολωμού με το Χρυσό Σταυρό του ίδιου Τάγματος (1849), το έργο (και ειδικά η πρώτη μελοποίησή του) διαδόθηκε μεν ως «θούριος», αλλά δεν υιοθετήθηκε ως ύμνος από τον Όθωνα. Ο Μάντζαρος το 1861 επανεξέτασε για 5η φορά το έργο, αυτή τη φορά σε ρυθμό εμβατηρίου κατά παραγγελία του Υπουργού Στρατιωτικών. Όταν ο Βασιλιάς Γεώργιος Α΄ επισκέφθηκε την Κέρκυρα το 1865 μετά την ενσωμάτωση των Επτανήσων με την Ελλάδα, άκουσε την εκδοχή για ορχήστρα πνευστών της αρχής της πρώτης μελοποίησης που έπαιζε η μπάντα της Φιλαρμονικής Εταιρείας Κέρκυρας και του έκανε εντύπωση. Ακολούθησε Βασιλικό Διάταγμα του Υπουργείου Ναυτικών (Υπουργός Δ. Στ. Μπουντούρης) που το χαρακτήρισε «επίσημον εθνικόν άσμα» και διατάχθηκε η εκτέλεσή του «κατά πάσας τας ναυτικάς παρατάξεις του Βασιλικού Ναυτικού». Επίσης ενημερώθηκαν οι ξένοι πρέσβεις, ώστε να ανακρούεται και από τα ξένα πλοία στις περιπτώσεις απόδοσης τιμών προς τον Βασιλιά της Ελλάδος ή την Ελληνική Σημαία. Από τότε θεωρείται ως εθνικός ύμνος της Ελλάδος.
Το ποίημα «Ύμνος εις την Ελευθερίαν» αποτελείται από 158 τετράστιχες στροφές· από αυτές οι 24 πρώτες καθιερώθηκαν ως εθνικός ύμνος το 1865. Οι δύο πρώτες ανακρούονται και συνοδεύουν πάντα την έπαρση και την υποστολή της σημαίας και ψάλλονται σε επίσημες στιγμές και τελετές. Κατά τη διάρκεια της ανάκρουσής του αποδίδονται ορθίως τιμές στρατιωτικού χαιρετισμού «εν ακινησία».
Από τις 18 Νοεμβρίου 1966 καθιερώθηκε και ως ο Εθνικός Ύμνος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Είναι ο μεγαλύτερος εθνικός ύμνος στον κόσμο σε μέγεθος, αποτελούμενος από 158 στροφές ή 632 στίχους. Από αυτές οι 24 πρώτες καθιερώθηκαν ως εθνικός ύμνος της Ελλάδας το 1865.
O Σύλλογος Διδασκόντων της Νοηματικής Γλώσσας στην Ελλάδα δημιούργησε ένα ξεχωριστό βίντεο με αφορμή την επέτειο των 200 ετών από την Ελληνική Επανάσταση. Για πρώτη φορά, ο Εθνικός Ύμνος της Ελλάδας αποδόθηκε στη νοηματική γλώσσα. Τον Εθνικό Ύμνο αποδίδουν η Ελευθερία Λαζαρίδου, μαθήτρια της Β’ Λυκείου, και ο Χρήστος Γκανάτσας, μαθητής της Γ’ Γυμνασίου, του Ειδικού Γυμνασίου – Λυκείου ΕΑΕ Κωφών & Βαρηκόων Θεσσαλονίκης.
Ο Εθνικός Ύμνος από τη παιδική χορωδία Σπύρου Λάμπρου στη Βουλή των Ελλήνων για την 25η Μαρτίου
Η διεθνούς φήμης σοπράνο, Αναστασία Ζαννή, ψέλνει τον Εθνικό Ύμνο
Ένα εντυπωσιακό ψηφιδωτό για τον Διονύσιο Σολωμό στα Τρίκαλα Από γρανίτη και μάρμαρο
Με αφορμή την συμπλήρωση 200 χρόνων από την Ελληνική Επανάσταση , στα Τρίκαλα έλαβε χώρα μια ιδιαίτερα ξεχωριστή ενέργεια προς τιμήν του εθνικού μας ποιητή Διονυσίου Σολωμού, του ποιητή του "Ύμνου εις την Ελευθερίαν", του εθνικού μας ύμνου.
Με πρωτοβουλία του Συλλόγου Γονέων και Κηδεμόνων του 5ου Δημοτικού Σχολείου Τρικάλων, το οποίο μετονομάστηκε σε “Διονύσιος Σολωμός” προ λίγων ετών, και σε συνεργασία με το Δήμο Τρικκαίων αποφασίστηκε η προσωπογραφία του εθνικού μας ποιητή να κοσμήσει τους τοίχους του σχολείου. Το έργο ανέλαβαν να φέρουν εις πέρας οι Γιώργος Κουρμέτζας και Μιχάλης Κουφογιάννης, δημιουργοί του μεγαλύτερου ψηφιδωτού ως τώρα στην Ελλάδα, της προσωπογραφίας του Βασίλη Τσιτσάνη.