Ιστορική γραμμή με όλα τα σημαντικά γεγονότα της Ιστορίας μας φέτος.Κλικ εδώ...
ΕΝΟΤΗΤΑ 2 ΑΡΧΑΪΚΑ ΧΡΟΝΙΑ
5.Νέες αποικίες των Ελλήνων
Οι πόλεις-κράτη Κέντρο της νέας πόλης ήταν η ακρόπολη, στο πιο ψηλό σημείο της περιοχής. Εκεί βρίσκονταν οι ναοί των θεών και τα δημόσια κτίρια
Τρισδιάστατη αναπαράσταση της Ακρόπολης της Αθήνας το 400 περίπου π.Χ.
Γύρω από αυτή χτίστηκαν οι κατοικίες των ανθρώπων και τα καταστήματα, όπου τεχνίτες, ξυλουργοί, αγγειοπλάστες και έμποροι εργάζονταν για να καλύψουν τις ανάγκες της ζήτησης. Όλος αυτός ο χώρος προστατευόταν από ψηλά τείχη. Η ζωή στην πόλη έγινε καλύτερη και όλοι ένιωσαν περισσότερο ασφαλείς.
Τον παλιό καιρό, αρχηγός του κράτους ήταν ο βασιλιάς. Είχε μεγάλη δύναμη και τον σέβονταν όλοι. Καμιά φορά στο έργο του τον βοηθούσαν μερικοί ηλικιωμένοι άνθρωποι, που ξεχώριζαν για τη σοβαρότητά τους και την πείρα τους. Όταν ο βασιλιάς είχε να ανακοινώσει κάτι σπουδαίο, καλούσε τον λαό σε συγκέντρωση. Το μέρος όπου γίνονταν αυτές οι συγκεντρώσεις ήταν ευρύχωρο και το ονόμασαν αγορά.
ΔΙΟΛΚΟΣ Στα τέλη του 7ου αι. π.Χ. μάλλον, κατασκευάστηκε από τον τύραννο της Κορίνθου Περίανδρο o Δίολκος. O Δίολκος ήταν ένας πλακόστρωτος δρόμος (δίπλα ακριβώς με την διώρυγα της Κορίνθου και παράλληλα με αυτήν) που συνέδεε τον Σαρωνικό με τον Κορινθιακό κόλπο. Κατασκευάστηκε για να περνούν τα καράβια από την μία ακτή ως την άλλη (όπως σήμερα περνούν μέσα από την διώρυγα) και να μην καθυστερούν κάνοντας τον γύρο της Πελοποννήσου. Ήταν με ξύλα και αλειμμένος με λίπος, για να γλιστρούν τα καράβια (που τα τραβούσαν δούλοι) πιο εύκολα.
"Με όποιο δάσκαλο καθίσεις…" Στο παράθεμα 2 του μαθήματος με τίτλο "Με όποιο δάσκαλο καθίσεις…" ο Περίανδρος, ο τύραννος της Κορίνθου παίρνει μαθήματα "διακυβέρνησης" από τον Θρασύβουλο, τύραννο της Μιλήτου...
Ο Περίανδρος, ο τύραννος της Κορίνθου, έστειλε έναν απεσταλμένο του στον Θρασύβουλο, τύραννο της Μιλήτου, για να τον ρωτήσει πώς να ελέγχει καλύτερα τους Κορινθίους για να είναι σίγουρος για την εξουσία του. Ο Θρασύβουλος οδήγησε τον άνθρωπο του Περίανδρου έξω από την πόλη, στους αγρούς. Μπήκαν σε ένα χωράφι με ώριμα στάχυα, έτοιμα για θερισμό. Καθώς προχωρούσαν ανάμεσα στα σπαρτά, ο τύραννος της Μιλήτου ρωτούσε και ξαναρωτούσε τον ξένο για ποιον λόγο είχε έρθει. Συγχρόνως όμως τσάκιζε όποιο στάχυ ξεχώριζε από τα άλλα. Έτσι κατέστρεψε τα πιο γερά και ψηλά στάχυα και ρήμαξε το χωράφι από τη μία άκρη του ως την άλλη χωρίς να βγάλει κουβέντα από το στόμα του. Ο απεσταλμένος τον θεώρησε τρελό και, όταν γύρισε στην Κόρινθο, τα διηγήθηκε όλα στον Περίανδρο. Εκείνος αμέσως κατάλαβε το νόημα που είχε αυτή η κίνηση του Θρασύβουλου. Γι' αυτό από τότε άρχισε να φέρεται με σκληρότητα απέναντι στους συμπολίτες του και σκότωνε όλους εκείνους που ξεχώριζαν και ήταν καλύτεροι από τους άλλους. Ηρόδοτος,Ιστορία,Ε´,92ε-ζ (διασκευή)
Δείτε εδώ μια πολύ ενδιαφέρουσα θεωρία βγαλμένη από τη ζωή στη φύση...που θα μπορούσαμε να την αξιοποιήσουμε στην τάξη:
Η θεωρία της ζέβρας Υπάρχει μια θεωρία από τον περίφημο καθηγητή ψυχολογίας Jordan Peterson ο οποίος μιλάει για την θεωρία της ζέβρας. Οι ζέβρες λοιπόν έχουν αυτές τις θαυμάσιες ασπρόμαυρες ρίγες, και όπως για καθετί στη φύση, υπάρχει λόγος που είναι φτιαγμένες έτσι. Οι ασπρόμαυρες ζέβρες μοιάζουν όλες ίδιες από μακριά. Όταν κινούνται μέσα στην αγέλη, αν βάλεις στόχο μία από αυτές, μετά από μερικά δευτερόλεπτα θα την έχεις χάσει από τα μάτια σου. Οι ρίγες λοιπόν χρησιμεύουν όχι ως καμουφλάζ μέσα στη φύση (όπως ας πούμε τα λιοντάρια), αλλά ως καμουφλάζ μέσα στην ίδια την αγέλη. Η πιο ασφαλής ζέβρα είναι η ζέβρα που δεν ξεχωρίζει από την αγέλη της. Γι’αυτό, αν με κάποιο τρόπο σημαδέψεις μία με ένα μικρό κόκκινο σημάδι, η ζέβρα αυτή δε θα καταφέρει να επιβιώσει από τα θανατηφόρα ένστικτα των λιονταριών που οργανώνονται και κυνηγούν στοχευμένα. Όπως λέει λοιπόν και ο Peterson: «Φόρα τις ρίγες σου για να μη σε φάνε τα λιοντάρια».
ΟιΈλληνες,σκορπισμένοισταπαράλιατηςΜεσογείουκαιτουΕύξεινουΠόντου,κράτησανζωντανούςτουςδεσμούςπουτουςένωναν. Φρόντιζανμάλιστανατουςανανεώνουν. Μια τέτοιαευκαιρία ήτανοι Ολυμπιακοίαγώνες. Στουςαγώνεςαυτούς,πουγίνοντανκάθετέσσεραχρόνιαστηνΟλυμπία,έπαιρνανμέροςμόνοΈλληνες. Oι σύγχρονοι Oλυμπιακοί Αγώνες αναβίωσαν για πρώτη φορά το 1896 στην Αθήνα. Με αφορμή την τέλεσή τους ανατέθηκε, ένα χρόνο πριν, στον Κωστή Παλαμά να γράψει τον ύμνο των Oλυμπιακών Αγώνων, ο οποίος μελοποιήθηκε από τον Κερκυραίο συνθέτη Σπυρίδωνα Σαμάρα. Από την Oλυμπιάδα του Τόκιο, το 1952, καθιερώθηκε ως ο επίσημος ύμνος των Αγώνων και ακούγεται στην ελληνική γλώσσα σε κάθε Oλυμπιάδα.
Αρχαίο Πνεύμ’ αθάνατον, αγνέ πατέρα του ωραίου, του μεγάλου και τ’ αληθινού, κατέβα, φανερώσου κι άστραψ’ εδώ πέρα στη δόξα της δικής σου γης και τ’ ουρανού.
Στο δρόμο και στο πάλεμα και στο λιθάρι, στων ευγενών Αγώνων λάμψε την ορμή, και με τ’ αμάραντο στεφάνωσε κλωνάρι και σιδερένιο πλάσε κι άξιο το κορμί.
Κάμποι, βουνά και πέλαγα φέγγουν μαζί σου σαν ένας λευκοπόρφυρος μέγας ναός, και τρέχει στο ναό εδώ προσκυνητής σου, Αρχαίο Πνεύμ’ αθάνατο, κάθε λαός.
Στις γυναίκες της εποχής εκείνης απαγορευόταν η είσοδος στο στάδιο, την ώρα που γίνονταν οι αγώνες. Κάποτεμιαγυναίκα,ηΚαλλιπάτειρα,μπήκεστοστάδιοτηςΟλυμπίαςτηνώραπουγίνοντανοιαγώνες. Κάθισεμαζίμετουςάντρεςκαιπαρακολουθούσετουςαθλητέςπουαγωνίζονταν. ΌταντηνκατάλαβανοικριτέςτωνΟλυμπιακώναγώνων,οιΕλλανοδίκες,τηρώτησαναυστηράπώςτόλμησενακάνει κάτιτέτοιο.Εκείνηαπάντησεθαρρετά πωςείναιμιαξεχωριστήγυναίκα,γιατί έχειτονπατέρατηςκαιτατρίααδέλφια τηςΟλυμπιονίκεςκαιτώραπαίρνειμέροςστουςαγώνεςκαιογιοςτης.
β. ΤΑ ΜΑΝΤΕΙΑ
Μαντείο των Δελφών
Οι Έλληνες, όπως πολλοί άνθρωποι, ήθελαν να προβλέπουν το μέλλον. Για να βρούνε απαντήσεις στα προβλήματά τους πήγαιναν στα μαντεία. Το πιο γνωστό ήταν το μαντείο των Δελφών, το οποίο ήταν αφιερωμένο στον θεό Απόλλωνα. Οι χρησμοί, όπως λέγονταν οι απαντήσεις που έδινε η Πυθία, δεν είχαν πάντοτε ξεκάθαρο νόημα.
γ. Αμφικτιονίες ΕΝΩΣΕΙΣ ΠΟΛΕΩΝ ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΙΕΡΟΥΣ ΤΟΠΟΥΣ
Οι άνθρωποι που κατοικούσαν γύρω από τέτοιους ιερούς τόπους σχημάτιζαν ενώσεις. Αυτό γινόταν γιατί συνήθως εκεί υπήρχαν θησαυροί που ήθελαν να τους προφυλάξουν. Ανάμεσα σ’ αυτές τις ενώσεις, που ονομάζονταν Αμφικτιονίες, ξεχωρίζει η Αμφικτιονία των Δελφών. Όταν γινόταν συνέλευση, κάθε πόλη έστελνε δυο αντιπροσώπους. Οι αποφάσεις που παίρνονταν ήταν σεβαστές απ’ όλους τους κατοίκους της περιοχής.
ΔΙΑΔΡΑΣΤΙΚΕΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ
Κλικ εδώ για να κάνεις σε παζλ τον αγγελιαφόρο των Ολυμπιακών αγώνων.
Το περίφημο υδραγωγείο της Σάμου έγινε από το μηχανικό Ευπαλίνο από τα Μέγαρα. Η σήραγγα είχε μήκος περίπου ενός χιλιομέτρου και τροφοδοτούσε με νερό την πόλη.
Κάθε Αθηναίος που ψήφιζε έπαιρνε ένα κομμάτι κεραμίδι. Πάνω σ' αυτό έγραφε το όνομα του πολίτη εκείνου που έπρεπε κατά τη γνώμη του να φύγει από την πόλη. Μετά το έριχνε σε ένα σημείο της Αγοράς που ήταν γύρω γύρω φραγμένο με κάγκελα. Οι άρχοντες στην αρχή μετρούσαν όλα τα κεραμίδια για να δουν πόσα είναι. Έπρεπε να μην είναι λιγότερα από 6.000. Αν ήταν λιγότερα, δε γινόταν ο οστρακισμός. Στη συνέχεια ξεχώριζαν τα κεραμίδια ανάλογα με το όνομα που ήταν γραμμένο σ' αυτά Όποιος συγκέντρωνε τα πιο πολλά κεραμίδια έφευγε από την Αθήνα για 10 χρόνια χωρίς να χάνει την περιουσία του. Πλούταρχος, Αριστείδης, 7 (διασκευή)
Ο λαός στο δημοκρατικό πολίτευμα σήμερα μπορεί να εκφράσει με την ψήφο του τη θέλησή του και την απόφασή του για πολύ σοβαρά ζητήματα, όπως παλιά στην αρχαία Αθήνα με το μέτρο του οστρακισμού.
Ο θεσμός του οστρακισμού: κλικ εδώ για περισσότερα από το Φωτόδεντρο